Dịch COVID-19 để lại hậu quả nặng nề, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng con người mà còn là vấn đề lo ngại cho đời sống kinh tế – xã hội và ngành F&B cũng không phải ngoại lệ. Người dân lo lắng trước nguy cơ dịch bệnh, kéo theo thói quen tiêu dùng gần như thay đổi hoàn toàn. Bài toán đặt ra cho doanh nghiệp là làm thế nào để sống chung với dịch, duy trì hoạt động, gia tăng đơn hàng và cải thiện doanh thu? Cùng iPOS.vn tìm hiểu chi tiết nhé!
1. Điểm lại những thách thức đối với thị trường F&B
Sức ép về cạnh tranh, thanh lọc ngày càng gia tăng cùng với cú sốc về kinh tế – xã hội do đại dịch COVID-19 gây ra khiến nhiều doanh nghiệp không khỏi chao đảo. Rất nhiều ngành nghề bị ảnh hưởng trực tiếp như giáo dục, du lịch, hàng không, khách sạn,… rơi vào tình trạng “ngủ đông”, trong đó F&B đang là ngành bị ảnh hưởng trực tiếp. Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động, thu hẹp quy mô, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ.
1.1. Bài toán về mặt bằng
Nếu như trước đây những mặt bằng đẹp, ở vị trí trung tâm, giá thành cao thường trong tình trạng kín người thuê thì giờ đây đều phải tạm dừng hoạt động, thậm chí sang nhượng cửa hàng bởi tình hình doanh thu sụt giảm, hoạt động kinh doanh đình trệ, gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, khi giãn cách xã hội, hạn chế tiếp xúc mọi người chọn giải pháp ở nhà, dẫn đến tình trạng chung là hàng quán vắng khách. Nhiều ý kiến cho rằng nhiều chuỗi F&B ở Việt Nam đang có dấu hiệu xuống sức khi lượng khách giảm mạnh, trong khi chi phí mặt bằng vẫn quá cao.
Nhiều mặt bằng phải tạm dừng hoạt động, thậm chí sang nhượng cửa hàng bởi tình hình doanh thu sụt giảm
Theo ghi nhận của Thời báo Kinh Doanh tại nhiều tuyến phố đắc địa ở khu vực trung tâm Tp. Hồ Chí Minh tình trạng đóng cửa, trả mặt bằng của các chuỗi nhà hàng, quán ăn, cà phê, trà sữa vẫn đang tiếp diễn. Lượng khách hàng giảm từ 30-50%, doanh thu thậm chí giảm đến 80%. Tại Hà Nội cũng gặp phải tình trạng tương tự, chuỗi F&B có tiềm lực mạnh như Golden Gate cũng phải đóng cửa một số địa điểm kinh doanh.
1.2. Chia sẻ nhân sự
Bên cạnh bài toán về mặt bằng thì việc quản lý nhân sự cũng khiến chủ doanh nghiệp không khỏi trăn trở. Lượng khách hàng giảm mạnh nhưng mọi chi phí để duy trì cửa hàng vẫn phải trả đều đặn như chi phí mặt bằng, chi phí nguyên vật liệu, máy móc, thiết bị, chi phí nhân sự,…. vẫn phải duy trì đều đặn mỗi ngày. Điều này khiến không ít nhà hàng, quán cà phê, trà sữa,… đành phải cắt giảm nhân sự, cắt giảm giờ làm, cho nhân viên nghỉ không lương, hưởng lương cơ bản,… để gánh vác và khắc phục phần nào khó khăn về mặt tài chính. Dù biết điều này ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của nhân viên nhưng đây là điều bất đắc dĩ để duy trì hoạt động cửa hàng.
1.3. Quản lý nguyên vật liệu hiệu quả
Vấn đề quản lý nguyên vật liệu cũng là một bài toán khó cho các chủ doanh nghiệp. Làm thế nào để đảm bảo số lượng nguyên vật liệu sử dụng trong ngày, không dư thừa quá nhiều khiến nguyên vật liệu hư hỏng. Nhiều doanh nghiệp mặc dù đã lên phương án giảm nhập nguyên vật liệu nhưng đối với mặt hàng dùng trong ngày hoặc ngắn ngày không tiêu thụ hết, bỏ đi cũng làm thất thoát không ít ngân sách.
2. Chuyển mình để thích ứng
Nhìn vào sự thăng trầm của ngành hàng F&B hiện nay ở Việt Nam, có thể thấy việc nắm bắt những xu hướng đang thay đổi trong ngành là điều mà các doanh nghiệp cần trong giai đoạn này. Đây chính là cơ hội để các doanh nghiệp tự làm mới mình, tìm ra những hướng đi phù hợp với nhu cầu thị trường để tồn tại và phát triển mạnh mẽ hơn, bởi rủi ro luôn song hành cùng cơ hội.
Các doanh nghiệp nhạy bén sẽ chuyển từ trạng thái “đóng băng” sang nắm bắt cơ hội mới để phát triển, làm tiền đề cho sự phát triển bền vững hơn. Doanh nghiệp cần ưu tiên tính hiệu quả chứ không chỉ tập trung xây dựng hình ảnh hay đốt tiền để mở rộng thị phần.
2.1. Các “ông lớn” đua nhau chuyển mình
Để duy trì doanh thu, các nhà hàng buộc phải chuyển đổi nền tảng kinh doanh. Ngay cả chuỗi nhà hàng Golden Gate, vốn nói không với các dịch vụ đặt hàng online cũng buộc phải thay đổi chiến lược. Các chuỗi nhà hàng, cà phê khác như hệ thống RedSun, Starbucks, The Coffee House cũng đẩy mạnh đầu tư cho nền tảng đặt hàng trực tuyến.
Golden Gate tung ra các gói dịch vụ ICook giao hàng tận nhà với các combo nướng, lẩu đặc trưng.
Doanh thu từ mảng giao hàng của Starbucks Việt Nam tăng 50% so với mức doanh thu bình quân tháng. Golden Gate cũng kịp thời tung ra các gói dịch vụ G-Delivery và ICook giao hàng tận nhà với các combo nướng, lẩu đặc trưng. Đẩy mạnh quảng cáo các món ăn chế biến sẵn từ chuỗi nhà hàng trong hệ thống, cho phép khách hàng mượn bếp nướng hoặc lẩu tại nhà miễn phí.
Hay The Coffee House cũng tung ra hàng loạt ưu đãi miễn phí vận chuyển cho các đơn hàng từ 50.000 đồng trở lên. Doanh thu đơn hàng từ mảng giao hàng theo đó tăng đáng kể so với đợt trước đó. Các dịch vụ trong mùa dịch COVID-19 tạo điều kiện cho khách hàng thưởng thức các món ăn yêu thích ngay tại nhà. Điều này tạo nên sự thuận tiện và tác động đáng kể đến thói quen sử dụng dịch vụ của thực khách trong mùa dịch.
Trong giai đoạn cách ly xã hội, những chiến lược kinh doanh trực tuyến của các “ông lớn” được khách hàng đón nhận vô cùng nhiệt tình. Phản ứng này liệu có đủ mạnh để các chuỗi nhà hàng tiến hành đa dạng hóa nền tảng của mình.
2.2. Cơ hội nào cho những người “thấp bé nhẹ cân”?
Các thương hiệu F&B vừa và nhỏ trong giai đoạn này đối mặt với nhiều khó khăn hơn so với các thương hiệu lớn vì lượng khách hàng online chưa thể bù lại được chi phí duy trì mặt bằng, cơ sở vật chất, chi phí nhân sự,… Bởi vậy, các doanh nghiệp nhỏ buộc phải thích nghi nhanh hơn để giảm thiểu tối đa thiệt hại.
Làm mới mình trong mắt khách hàng
Đại dịch bùng phát khiến mọi người đều lo lắng về chất lượng thực phẩm hơn bao giờ hết, dự đoán giai đoạn sau giãn cách, khi xã hội dần bước vào giai đoạn “bình thường mới” nhu cầu ăn uống tại các nhà hàng sẽ tăng cao. Việc xây dựng những câu chuyện thu hút sẽ là sợi dây kết nối niềm tin giữa thương hiệu và khách hàng. Hãy kể những cho khách hàng nghe về câu chuyện thương hiệu của bạn. Có thể là căn bếp nơi vẫn hăng say làm việc trong mùa dịch để mang đến những món ăn chất lượng nhất cho khách hàng. Quy trình mà họ vận hành, đảm bảo an toàn vệ sinh và sẵn sàng đứng vững trong thời kỳ khó khăn.
Hay như Burger King sẵn sàng chia sẻ công thức nấu ăn để khách hàng có thể tự làm ra những món ăn “ngon như Burger King” từ các nguyên liệu có thể mua dễ dàng trong siêu thị. Khi thưởng thức những món ăn này khách hàng sẽ luôn nhớ đến thương hiệu, thậm chí còn thôi thúc họ thưởng thức hương vị nguyên bản sau khi kết thúc dịch bệnh. Đây cũng là cách Marketing 0 đồng khi khách hàng đăng tải thành quả của họ trên các mạng xã hội.
Tận dụng các nền tảng Online để chạm tới khách hàng
Việc cắt giảm chi phí, điển hình là chi phí dành cho Marketing trong mùa dịch khiến nhiều thương hiệu phải đau đầu. Bởi đây chính là thời điểm khách hàng dành nhiều thời gian và sẵn sàng tương tác trên mạng xã hội, đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp.
Tuy nhiên những quảng cáo hoành tráng, gây ấn tượng mạnh thường đòi hỏi chi phí và thời gian sản xuất lớn. Bởi vậy, các doanh nghiệp cần sáng tạo một ý tưởng “gọn nhẹ”, tốn ít chi phí nhưng vẫn đủ để thu hút thực khách. Các nội dung cần lên kịch bản kỹ lưỡng, phân bổ trên các nền tảng trực tuyến một cách phù hợp. Đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh, khi các nền tảng nội dung mới như TikTok đang dần phổ biến và chiếm ưu thế so với các “ông lớn” quen thuộc như Facebook, Instagram, Youtube,…
Chiến dịch ngày Guacamole giúp Chipotle bán được hơn 802.000 phần Guacamole trong 1 ngày
Thương hiệu Chipotle một chuỗi nhà hàng lớn tại Mỹ cũng đã chuyển hướng gia nhập nền tảng TikTok, tuy mới nhưng thương hiệu này đã có tới hơn 549.000 người theo dõi nhờ việc đăng tải các video ngắn sử dụng âm nhạc với nội dung liên quan đến những món ăn nổi bật trên menu của họ. Không chỉ vậy, Chipotle cũng tận dụng cộng đồng TikTok và gây sốt bằng cách khởi xướng thử thách #GuacDance, chiến dịch gắn liền với “Ngày Guacamole” đồng thời cũng là món ăn đậm chất Mexico trong menu của Chipotle. Chiến dịch này đã tạo ra hơn 250.000 video gắn hashtag, giúp thương hiệu bán được hơn 802.000 phần Guacamole chỉ trong 1 ngày.
Giao hàng tận nơi lên ngôi
Nhiều doanh nghiệp phải đẩy mạnh bán hàng thông qua các ứng dụng giao hàng như Grab, Now, Beamin,… để mở rộng thị phần và tiếp cận được tối đa khách hàng tiềm năng. Đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát thì giao hàng online trở thành một phần quan trọng của các doanh nghiệp F&B. Do nhu cầu ăn uống tại nhà được ưu tiên nhiều hơn, người tiêu dùng dành thời gian ở nhà để đảm bảo an toàn trong mùa dịch và cũng tránh nguy cơ lây nhiễm khi tụ tập tại hàng quán đông người.
Việc tối ưu các nền tảng trực tuyến được triển khai nhanh chóng hơn so với các doanh nghiệp có mô hình lớn do lượng nhân sự không lớn, dễ điều phối. Điều này không chỉ hạn chế tối đa thiệt hại trong mùa dịch mà còn hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sau dịch.
Đảm bảo chất lượng đồ ăn khi giao hàng
Làm thế nào để đảm bảo chất lượng đồ ăn khi giao đến tay khách hàng luôn nóng hổi, làm sao để không bị tan đá và ảnh hưởng đến chất lượng đồ uống là bài toán đặt ra đối với mỗi chủ nhà hàng. Đây là cách giữ chân khách hàng khi họ cảm thấy chất lượng đồ ăn gọi online không khác đồ ăn tại quán. Khi khách hàng hài lòng với chất lượng sản phẩm thì đồng nghĩa với việc họ sẽ nhớ đến bạn khi có nhu cầu.
Đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi
Khách hàng thường thích các chương trình khuyến mãi, đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh họ lại mong muốn mua hàng giá rẻ và nhiều ưu đãi hơn. Bởi vậy, hãy đưa ra các chương trình giảm giá, ưu đãi một chút như mua trà sữa free topping, mua combo bánh tặng 1 ly nước nhỏ, tặng kèm voucher giảm giá cho mỗi đơn hàng delivery,….
Remarketing cho khách đã từng mua hàng, khách hàng có tần suất mua nhiều để duy trì khách hàng thân thiết cũng là cách bạn nên thử.
Đàm phán để giảm chi phí nguyên vật liệu và mặt bằng
Dịch bệnh không chỉ ảnh hưởng đến riêng ai, mọi hoạt động đều phải đối mặt với khó khăn chung. Bởi vậy, hãy kêu gọi các đối tác cung cấp nguyên vật liệu đầu vào và đơn vị kinh doanh mặt bằng chung tay chia sẻ khó khăn cùng bạn. Điều này giúp giảm bớt chi phí và giá thuê so với thời điểm trước. Đây là cách duy trì hoạt động với nhà cung cấp, đồng thời giúp bạn giảm bớt gánh nặng về tài chính trong giai đoạn khó khăn.
Hàng quán đảm bảo khoảng cách mùa dịch COVID-19
Bài trí lại không gian quán
Hãy kê lại bàn ghế và đảm bảo khoảng khách an toàn để phòng dịch tối thiểu 2m. Thay vì bật điều hòa thì hãy mở tất cả các cửa sổ để đảm bảo thông thoáng. Khi khách đến nhà hàng phải trang bị đầy đủ nước rửa tay sát khuẩn, đo thân nhiệt trước khi vào quán. Điều này thể hiện sự quan tâm đặc biệt tới khách hàng, đồng thời giúp khách hàng yên tâm hơn khi đến ăn tại quán.
2.3. Cơ hội cho những người đang có ý định kinh doanh
Dịch COVID-19 vẽ nên một bức tranh ảm đạm của thị trường F&B nhưng nếu nhìn về một tương lai lạc quan hơn, các doanh nghiệp vẫn có thể “biến nguy thành cơ” để xoay chuyển tình thế. Đặc biệt là những người đang có ý định gia nhập vào ngành F&B thì đây sẽ là cơ hội dành cho bạn.
-
- Dễ dàng lựa chọn mặt bằng với chi phí rẻ: Đây sẽ là cơ hội để bạn lựa chọn nhiều mặt bằng hơn do hàng loạt nhà hàng, quán cafe đóng cửa, trả mặt bằng.
- Số lượng nhân sự nhiều hơn: Bởi trong dịch, không ít doanh nghiệp phải cắt giảm nhân sự để duy trì hoạt động, nên sau mùa dịch số lượng nhân sự tìm việc làm ngày càng đông đảo, họ mong muốn ổn định công việc để đảm bảo cuộc sống. Điều này sẽ giúp bạn có nhiều lựa chọn hơn trong quá trình tuyển dụng.
- Số lượng đối thủ giảm đáng kể: Không ít nhà hàng, quán cà phê phải tạm dừng hoạt động, thậm chí đóng cửa vì kinh doanh thua lỗ trong mùa dịch. Vô hình trung bạn đã giảm bớt số lượng đối thủ cạnh tranh một cách đáng kể.
- Có nhiều thời gian để nghiên cứu sản phẩm: Thời điểm kinh doanh ảm đạm chính là khoảng thời gian phù hợp để bạn đầu tư nghiên cứu sản phẩm mới, đưa ra các ý tưởng độc lạ, chăm sóc khách hàng cũ, đồng thời tối ưu mô hình kinh doanh để tạo tiền đề sẵn sàng bứt phá trong thời kỳ “bình thường mới”.
- Thúc đẩy quá trình chuyển đổi số: Trong thời đại công nghệ 4.0, xu hướng tiêu dùng mới đặc trưng của thế hệ trẻ – phân khúc khách hàng chính của ngành F&B là “fan cứng” của trải nghiệm công nghệ. Đây chính là cơ hội để doanh nghiệp nắm bắt cơ hội, dịch chuyển hành vi tiêu dùng từ Offline sang Online, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, gia tăng hiệu quả kinh bằng cách nâng cao trải nghiệm khách hàng nhờ ứng dụng công nghệ.
- Lượng khách hàng tăng nhanh sau dịch: Sau khi kết thúc dịch bệnh, tâm lý của đa số khách hàng đều muốn trở về cuộc sống bình thường với nhu cầu đi chơi, ăn uống, tụ tập bạn bè sau một thời gian dài ở nhà, nhu cầu giải trí, ăn uống theo đó mà nhộn nhịp trở lại.
Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng không nhỏ đến hành vi của người tiêu dùng. Bởi vậy các doanh nghiệp F&B cũng phải thay đổi theo, nhanh chóng, dồn lực phân tích hành vi khách hàng, tối ưu quảng cáo, xây dựng kế hoạch marketing, đẩy mạnh các kênh online,… là những bước đi cần thiết giúp doanh nghiệp tái sinh sau dịch bệnh.
Bạn có thể tham khảo một số phần mềm quản lý để công việc vận hành nhà hàng trở nên trơn tru hơn nhé!
Tại sao nên sử dụng menu điện tử trong nhà hàng, quán cafe?
Top 5 phần mềm quản lý nhà hàng được ưa chuộng nhất hiện nay