Chắc rằng với những ai làm việc trong lĩnh vực kinh doanh nhà hàng/quán ăn không thể không biết đến khái niệm tiền tip. Đã bao giờ bạn gặp trường hợp khó xử trong việc phân chia tiền tip cho nhân viên, chưa biết xử lý vấn đề này ra sao để “thuận cả đôi đường”!?
Hãy cùng iPOS.vn theo dõi bài viết dưới đây, để được bật mí về cách phân chia tiền tip trong nhà hàng/quán ăn của bạn nhé.
Tiền tip được hiểu là 1 khoản tiền nhỏ mà khách hàng thưởng thêm cho nhân viên, khi họ cảm thấy thực sự hài lòng về chất lượng phục vụ, thay cho một lời cảm ơn tới người phục vụ.
Thuật ngữ này bắt nguồn từ các nước phương Tây, với ý nghĩa là khoản tiền nhỏ giúp chia sẻ gánh nặng với người phục vụ có thu nhập thấp. Về lâu dài, khái niệm này dần phổ biến trong các ngành phục vụ.
Ở Việt Nam tên gọi được dùng phổ biến hơn để chỉ khái niệm này là “tiền bo”.
2. Quy tắc phân chia tiền tip
Đối với ngành F&B tại Việt Nam, tiền tip thường được sử dụng rộng rãi ở các nhà hàng lớn, sang trọng và cao cấp. Hình thức này được xem như 1 khoản thu nhập thêm cho nhân viên, đặc biệt là nhân sự đảm nhiệm vị trí phục vụ.
Phân chia tiền tip không công bằng rất có thể là lý do tác động tới thái độ làm việc của nhân viên
Tuy nhiên, tiền bạc luôn là vấn đề gây nên nhiều mâu thuẫn bất đồng nếu chủ kinh doanh không phân chia rõ ràng, minh bạch. Vì vậy nên có những quy tắc trong việc chia tiền tip cho nhân viên, và có sự thỏa thuận trước để đảm bảo sự công bằng và giảm thiểu những đố kỵ trong nội bộ.
Trường hợp, chủ kinh doanh chưa có phương án hợp lý, phân chia tiền tip không đồng đều sẽ ảnh hưởng tới chính quyền lợi của nhân viên. Đây rất có thể là lý do tác động tới thái độ làm việc của nhân viên, thậm chí là nguyên nhân khiến nhân viên nghỉ việc.
Các quy tắc bạn có thể tham khảo, giúp việc phân chia tiền tip cho nhân viên trong nhà hàng/quán ăn dễ dàng hơn sẽ được bật mí dưới đây.
2.1. Của cá nhân nào, người đó hưởng
Lợi ích
Đây là hình thức khách hàng tip tiền trực tiếp cho nhân viên khiến họ hài lòng trong quá trình phục vụ. Nhân viên sẽ được hưởng trọn vẹn số tiền đó mà không chịu sự tác động nào của chủ kinh doanh.
Đây được xem là hình thức sử dụng phổ biến nhất trong nhà hàng/quán ăn, giúp chủ kinh doanh không cần mất nhiều thời gian tính toán phân chia.
Số tiền lớn hay nhỏ phụ thuộc vào mức độ hài lòng của khách hàng. Hình thức này sẽ đánh giá được đúng nhất hiệu quả làm việc từng nhân viên, tạo động lực để nhân viên phấn đấu hơn nữa.
Bên cạnh đó, cách phân chia này giúp nhân viên cạnh tranh công bằng, ai làm tốt thì được hưởng quyền lợi chính đáng. Việc phân chia này rất văn minh, không ảnh hưởng tới “miếng cơm manh áo” của ai, tạo điều kiện cho nhân viên chủ động hơn trong thu nhập của mình hơn.
Hạn chế
Bên cạnh những lợi ích kể trên, cách thức này cũng có những điểm còn hạn chế. Trong tập thể thì không thể tránh khỏi nhiều quan điểm mâu thuẫn, bởi “9 người 10 ý” nên rất có thể sẽ có những quan điểm đưa ra như: Tại sao tôi cũng cùng ca làm đó và hỗ trợ trong bộ phận mà lại không được chia tiền tip? Nếu trong khâu vận hành không có sự giúp đỡ của nhân viên bar/bếp thì làm sao có thể có đồ ăn ngon để phục vụ khách hàng?
Hoặc thậm chí, có thể dẫn tới việc nhân viên chỉ phục vụ chu đáo cho khách hàng đã tip tiền cho họ, dành thái độ phục vụ hời hợt cho những khách hàng còn lại.
Đây có thể xem là vấn đề trong nội bộ mà chủ kinh doanh cần sát sao để điều chỉnh ngay lập tức, tránh dẫn tới tình trạng nhân viên có sự phân biệt đối xử với khách hàng. Cần làm rõ cho nhân viên hiểu, không để xảy ra tình trạng nhân viên có suy nghĩ lệch lạc, tiền tip bị biến tướng bởi cách tư duy đó.
Tránh để văn hóa tip tiền trở thành “biến tướng”
Vai trò của nhân viên là đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của khách hàng 1 cách vô điều kiện, nên trong mọi hoàn cảnh nhân viên không được phép có thái độ làm việc thiếu chuyên nghiệp, làm mất hình ảnh thương hiệu của nhà hàng/quán ăn.
Ngoài việc training nhân viên theo đúng chuẩn mực, nâng cao kỹ năng, để nhân viên luôn có phong cách làm việc chuyên nghiệp nhất. Chủ kinh doanh nên quan tâm tới mức thu nhập của nhân viên (về mức lương và thưởng), để xem xét mức đó đã tương xứng với khối lượng công việc và công sức nhân viên đã bỏ ra hay chưa. Điều đó nhằm giúp nhân viên có thể yên tâm làm việc, đáp ứng được mức chi tiêu cuộc sống, không quá bận tâm về tiền tip của khách hàng.
2.2. Chia theo tỷ lệ phần trăm
Lợi ích
Một số nhà hàng áp dụng việc chia tiền tip theo tỷ lệ phần trăm dựa trên mức độ đóng góp của mỗi nhân viên. Điều này giúp đánh giá được hiệu quả công việc mỗi bộ phận, đồng thời nhân viên nào cũng được hưởng quyền lợi tương xứng với đóng góp của họ. Từ đó, thúc đẩy toàn bộ nhân viên hoàn thành công việc một cách tốt nhất có thể.
Tiêu chí để có thể đánh giá đúng và phân chia chuẩn tỷ lệ phần trăm tiền tip dựa trên:
– Khối lượng công việc nhân viên đảm nhận
– Mức độ tiếp xúc với khách hàng
– Hiệu suất công việc
Hạn chế
Mặc dù việc phân chia tiền tip theo tỷ lệ phần trăm giúp đảm bảo được công bằng, nhưng khi áp dụng hình thức này chủ kinh doanh sẽ mất thời gian hơn trong việc quản lý, giám sát và đánh giá nhân viên.
Trong trường hợp, khối lượng công việc và thời gian làm việc của nhân viên có sự khác biệt lớn thì việc so sánh và phân chia theo tỷ lệ sẽ không được đảm bảo, dẫn tới sự chênh lệch, khó phân chia.
Giải pháp
Khi áp dụng hình thức này chủ kinh doanh cũng cần lưu ý tới việc sắp xếp thời gian làm và phân chia công việc, để đảm bảo được quyền lợi cho nhân sự là như nhau.
Thời gian làm việc khoa học giúp phân chia tiền tip theo tỷ lệ phần trăm hiệu quả hơn
Thảo luận với nhân sự của mình để xem xét về mong muốn và nguyện vọng của mỗi nhân viên, đưa ra được thời gian biểu phù hợp nhất tùy vào từng đối tượng (nhân viên làm toàn thời gian/nhân viên bán thời gian).
2.3. Chia đều cho toàn bộ nhân viên trong nhà hàng/quán ăn
Lợi ích
Phương án chia đều tiền tip cho toàn bộ nhân viên là cách phân chia nhanh chóng, giúp đảm bảo quyền lợi cho tất cả nhân sự. Vì số tiền mọi người nhận được sau khi đã chia đều như nhau, nên không có sự tị nạnh, dòm ngó xem ai nhiều hơn ai, hạn chế tối đa tình trạng lục đục trong nội bộ.
Hình thức này còn như 1 phần thưởng khích lệ tinh thần, nhằm ghi nhận sự nỗ lực mà nhân viên đã hoàn thành trong quá trình làm việc.
Hạn chế
Tuy nhiên, việc phân chia theo hình thức này vẫn còn nhiều kẽ hở. Bởi trong 1 tập thể khi xét về thái độ làm việc không phải tất cả đều như nhau, nên chỉ cần 1 cá nhân có thể ảnh hưởng tới lợi ích của cả tập thể.
Ví dụ trong quá trình phục vụ khách hàng, nhân viên bộ phận phục vụ sơ suất không ghi chú lại yêu cầu của khách, khiến khách hàng không hài lòng khi trải nghiệm dịch vụ. Từ đó, tất cả những quy trình trước đó dù có làm tốt cũng trở nên vô nghĩa, và việc khách hàng tặng tip là điều quá xa vời.
Không để tiền tip trở thành vấn đề ảnh hưởng tới thái độ làm việc của nhân viên
Ngoài ra, mỗi nhân viên sẽ có thái độ làm việc và năng lực khác nhau nên hình thức chia đều tiền tip sẽ dẫn tới việc không công nhận được đúng thành tích của mỗi nhân viên, không đánh giá được hiệu quả công việc. Sẽ có những trường hợp, người làm không tốt vẫn được hưởng quyền lợi như mọi người.
Giải pháp
Vì vậy, chủ kinh doanh cần nhìn nhận và đánh giá đúng thực tế xem hình thức trên có phù hợp để áp dụng vào nhà hàng/quán cafe mình hay không? Dựa vào các tiêu chí về năng lực làm việc của toàn bộ nhân viên, hiệu quả thu về, mức độ hài lòng của khách,…
3. Lời kết
Trên đây là những quy tắc phân chia tiền tip cho nhân viên trong nhà hàng/quán cafe hiện đã và đang được áp dụng phổ biến. Hy vọng thông qua bài viết trên giúp bạn nhìn nhận được những ưu nhược điểm của từng quy tắc để áp dụng phù hợp nhất với mô hình nhà hàng/quán cafe của mình .
Bạn có thể tham khảo một số phần mềm sau để vận hành kinh doanh trơn tru hơn nhé!
Trong kỷ nguyên 4.0, việc ứng dụng phần mềm công nghệ vào quy trình quản lý nhân sự ngày càng trở nên phổ biến. Đặc biệt, đối với các chủ kinh doanh F&B, tính chất công việc, giờ làm việc linh động, ca
Sau hơn một năm đóng cửa, gần đây mô hình cửa hàng Signature đã được The Coffee House vận hành trở lại tại TP. HCM. SIGNATURE by The Coffee House tái xuất với diện mạo hoàn toàn mới, được đầu tư chỉn chu
