Hơn một tháng nay, giá cà phê liên tục tăng theo chiều thẳng đứng, đạt ngưỡng 61.000 đồng/kg, thậm chí đỉnh điểm có khi lên tới 64.000 đồng/kg tại các tỉnh Tây Nguyên. Theo đánh giá, đây là mức giá cà phê cao nhất trong vòng 15 năm qua. Thực trạng giá cà phê tăng cao cũng gây sức ép không nhỏ đến những người đang kinh doanh quán cà phê vì chi phí nguyên vật liệu từ nhà cung cấp cũng theo đà tăng mạnh. 

Vậy vì sao giá cà phê tăng cao kỷ lục đến như vậy? Liệu giá cà phê sẽ tăng hay giảm trong tương lai? Dự báo giá cà phê tuần tới và giá cà phê cuối năm 2023 có gì đáng chú ý? Hãy cùng theo dõi trong bài viết dưới đây!

1. Thực trạng giá cà phê tăng cao chạm mốc lịch sử

Tính đến ngày 26/5/2023, giá cà phê đang trong khoảng 60.000 – 60.500 đồng/kg – mức giá hiện tại không một doanh nghiệp xuất khẩu cà phê nào có thể tưởng tượng nổi. Thậm chí, dự báo giá cà phê cuối năm 2023 có thể tăng lên tới 70.000 đồng/kg. Các chuyên gia đều đánh giá thị trường cà phê chưa bao giờ biến động mạnh đến vậy. 

Tại một số địa phương như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đắk Nông,… giá cà phê vài ngày nay đều được thu mua ở mức 60.500 – 61.000 đồng/kg. Còn cà phê Arabica có xu hướng giảm dần do chịu tác động của đồng USD nhưng so với đầu năm, giá cà phê hiện tại đã tăng khoảng 40%, có lúc lên tới 64.000 đồng/kg tại một số địa phương. Có thể thấy, giá cà phê nội địa vẫn rất vững vàng trên vùng 60.000. So với cùng kỳ năm ngoái, giá thu mua đã tăng vọt đến 48% do nguồn cung trong nước liên tục cho thấy tín hiệu sụt giảm.

Thời điểm này, hầu như cà phê trong dân không còn, doanh nghiệp do chịu áp lực tài chính nên mua đến đâu bán đến đó, ít doanh nghiệp còn trữ hàng để bán. Một số doanh nghiệp còn hàng trong kho thì hầu như đã chốt đơn hàng, chốt giá, chỉ còn khâu giao hàng. Do đó, một số nhà cung cấp đối mặt với tình trạng thiếu hàng, không đủ hàng để giao trong những tháng cuối năm.

Xem thêm: Nguyên nhân giá cà phê tăng mạnh và dự đoán giá cà phê 2023

2. Vì sao giá cà phê tăng “chóng mặt” vào quý 2 năm 2023? 

Lý giải nguyên nhân giá cà phê tại tăng cao đến như vậy trong thời gian gần đây, các chuyên gia đều nhấn mạnh các yếu tố sau: 

Sự thay đổi trong nhu cầu người tiêu dùng 

Nguyên nhân đầu tiên là sự chênh lệch giá giữa cà phê Arabica và Robusta. Cà phê Robusta gần đây được ưa chuộng hơn bởi người tiêu dùng trên thế giới đang phải tiết kiệm do ảnh hưởng lạm phát và suy thoái kinh tế. Việc uống cà phê mỗi ngày là thói quen khó bỏ nhưng hạt Arabica lại quá đắt đỏ. Do đó, nhiều khách hàng tìm đến hạt Robusta với giá rẻ hơn để phối trộn với hạt Arabica nhằm giảm chi phí. 

Nguồn cung cấp cà phê thiếu hụt

Sản lượng cà phê Robusta của Việt Nam trong niên vụ 2022 – 2023 ước tính giảm 10 – 15% so với niên vụ trước. Dự báo năm nay chỉ đạt khoảng 1,5 triệu tấn do ảnh hưởng bởi thời tiết không thuận lợi và làn sóng chuyển dịch cây trồng. Nhiều nông dân chuyển sang trồng sầu riêng và chanh dây để đạt lợi nhuận cao hơn. Hiện nay, tại một số địa phương thậm chí nông dân không còn cà phê để bán. 

Ảnh hưởng của lạm phát

Chính người nông dân cũng là những “nạn nhân” của lạm phát, bão giá. Thời gian qua, giá nguyên, nhiên vật liệu đều tăng, nhất là giá vật tư nông nghiệp tăng từ 2 – 3 lần làm giá thành sản xuất, chế biến cà phê tăng cao dẫn đến giá bán tăng.

Nguồn cung thế giới đang gặp nhiều vấn đề

Nguồn cung từ các quốc gia xuất khẩu lớn khác như Brazil và Indonesia đang có dấu hiệu thu hẹp lại từ đầu năm 2023. Theo Viện Địa lý và Thống kê Brazil, sản lượng cà phê Robusta của nước này trong năm 2023 có thể sẽ sụt giảm gần 9% so với năm ngoái. Indonesia cũng được Volcafe dự đoán sản lượng sẽ giảm về mức thấp nhất trong gần 1 thập kỷ.

3. Dự báo giá cà phê cuối năm 2023 – Liệu tăng hay giảm?

3.1. Sự thay đổi của giá cà phê phụ thuộc vào yếu tố nào?

Khuynh hướng biến động giá trên thị trường cà phê bị ảnh hưởng các yếu tố như sau: 

Yếu tố thời tiết và cán cân cung cầu 

Brazil là nước có sản lượng cà phê lớn nhất thế giới nhưng vùng trồng cà phê tập trung vào hướng Đông nên thường chịu ảnh hưởng thời tiết chủ yếu là sương giá và sương muối làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng. Khi hiện tượng này diễn ra trong thời kỳ cà phê ra hoa thì ngay lập tức các nhà đầu cơ gom hàng vì biết rằng sản lương sẽ thiếu, cán cân cung cầu sẽ lệch và khi đó giá sẽ tăng. 

Vào năm 1995 giá cà phê thế giới đột biến tăng lên 2.400$/tấn, giá cà phê Việt Nam lúc này tăng cực điểm là 42.000 đ/kg. Nguyên nhân vì những năm trước đó chính phủ Brazil chủ trương chuyển đổi giống và di chuyển diện tích trồng cà phê vào hướng Tây nhằm giảm ảnh hưởng về thời tiết nên sản lượng thiếu tạm thời trong những năm trồng lại. 

Yếu tố tài chính và thị trường toàn cầu 

Thị trường cà phê thế giới chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi giới tài chính. Giới này cung ứng vốn cho những nhà đầu cơ. Một khi thị trường thế giới biến động (chủ yếu là biến động về giá vàng-giá dầu thô-tỷ giá đồng USD so với đồng Euro, đồng Bảng Anh, đồng Yên…) ngay lập tức họ điều chỉnh suất đầu tư vào lĩnh vực có lợi nhất. Khi đó thường các nhà đầu cơ nhanh chóng bán ra thu tiền làm giá cà phê rớt nhanh.

3.2. Dự báo giá cà phê cuối năm 2023 – Tăng cao kỷ lục và bắt đầu hạ nhiệt giảm xuống

Dự báo của Sở Giao dịch hàng hóa Việt Nam, giá cà phê sẽ tiếp tục diễn biến theo những thay đổi của cung – cầu. Trong ngắn hạn, cụ thể là tháng còn lại của quý 2/2023, giá cà phê được dự báo có thể tăng lên tới 70.000 đồng/kg. 

Tuy nhiên, về dài hạn, Cục Xuất nhập khẩu dự báo tốc độ tăng giá cà phê có thể chậm lại do các yếu tố vĩ mô không thuận lợi vào cuối năm 2023. Do các ngân hàng trung ương lớn vẫn quyết định theo đuổi chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm đưa lạm phát về mức mục tiêu, bức tranh kinh tế thế giới sẽ tiếp tục nhuốm màu ảm đạm. Kéo theo đó là nhu cầu tiêu thụ đối với cà phê sẽ khó có thể hồi phục và thậm chí là sụt giảm mạnh trong thời gian tới. 

Thậm chí, giá cà phê có thể bắt đầu giảm dần vào quý 4/2023 đến năm 2024 khi suy thoái ngày càng cận kề. Dưới áp lực từ việc nhu cầu tiêu thụ tiếp tục suy yếu do lo ngại suy thoái kinh tế, giá cà phê thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ nối tiếp xu hướng giảm. Tuy nhiên, đà giảm của cà phê sẽ được điều chỉnh chậm lại do nguồn cung không thực sự tích cực như những gì thị trường đã và đang kỳ vọng. 2023 là năm mất mùa của cà phê theo chu kỳ 2 năm được mùa một lần tại Brazil, sẽ là nhân tố hạn chế lại đà giảm do nhu cầu suy yếu gây ra đối với giá mặt hàng này. 

Cụ thể, giá Arabica trên Sở ICE US có thể được giao dịch tại vùng giá 120 – 150 cents, giá Robusta trên Sở ICE EU cũng sẽ giảm chậm lại và giao động trong khoảng 1.600 – 1.800 USD và giá nội địa tại Việt Nam sẽ quay đầu biến động trong tầm giá từ 35.000 đến 38.000 đồng/kg.

Lời kết

Những phân tích về việc giá cà phê tăng mạnh và dự báo giá cà phê cuối năm 2023 trên đây được tổng hợp từ các chuyên gia trong ngành, chỉ mang tính chất tham khảo. Vì vậy, các doanh nghiệp và chủ quán kinh doanh cà phê nên liên tục cập nhật giá cà phê hàng ngày để chủ động lên phương án dự phòng chính xác nhất.